Między komiksem a literaturą

Wbrew pozorom powieść graficzna to propozycja dla miłośników klasycznej literatury. Walory literackie i piękne obrazy przenikają się w niej nawzajem. Na stu, dwustu a nawet trzystu stronach opowieści z gruntu realistyczne wydarzenia decydują o losie postaci, będących niemalże z krwi i kości.

Anastazja to artystyczny pseudonim (K – 170460). W zamierzeniu matki Stacey ma być kolejnym złotym dzieckiem Hollywood. Stać ją na drapieżność, by osiągnąć cel. Na oczach dziewczynki rozrywa motyla, aby wywołać jej płacz w scenie filmowej. Jest to wyraźne nawiązanie do biografii Natalie Wood. Amerykański sen po raz kolejny ustępuje realistycznym obrazom. Pozbawiony środków do życia Joe Shuster (K – 178551) – twórca komiksowej postaci Supermana, rysuje oszołomionemu chłopcu, którego spotkał w barze szybkiej obsługi postać jego bohatera na skrawku chustki śniadaniowej.

Osamo Tezuka to ojciec mangi. Uczynił z niej opowieść wielowątkową. Dodał rozbudowane dialogi. Wprowadził szerokie kadry i „filmowy” styl rysunku. W Ayako (K – 177661) towarzyszy nam przez 700 stron. Odkrywa przed nami stereotypowy wizerunek kobiety w społeczeństwie. Kim jest tytułowa bohaterka? Sam Jiron Tenge, którego tajemnicę poznaje mała Ayoko, gdy przypadkowo natrafia na niego w nocy, próbującego uprać zakrwawioną koszulę, co inicjuje akcję komiksu, otrzymuje rozbieżne odpowiedzi na to pytanie.

Artemizja Gentileschi (K – 178457) w czasach, gdy sztuka była zarezerwowana dla mężczyzn, stała się autorką sugestywnych, odważnych, brutalnych obrazów, które i dziś budzą zdumienie i niedowierzanie, że wyszły spod ręki kobiety. W scenach jej dzieł widzimy często kobietę mordująca mężczyznę. Ten często ma twarz Tassiego – jej nauczyciela, oprawcy i gwałciciela. „Skoro kobieta może zgodnie z prawem zawisnąć na szubienicy, winna również mieć prawo stanąć na mównicy” – Olimpia de Gouges (K – 178655) idzie tam, gdzie ryzyko. Domaga się równości płci i praw dla nieślubnych dzieci, w sztuce Zamor i Mirza krytykuje niewolnictwo. W tle na 300 stronach powieści oglądamy Francję ujętą w wyraziste czarno-białe kadry. Obserwujemy Paryż nędzy i bohemy, bruku i katedry, które przeradzają się w chaos Rewolucji.

Pewnego lata Mariko Tamaki (K – 178661) to wyróżniona nagrodą im. Eisnera powieść graficzna, w której obserwujemy życie miasteczka ujęte w wyraziste kadry. Rose i Windy spędzają ze swymi rodzinami wakacje w Aurago. Beztroskość wakacji nie odseparowuje ich od problemów dorosłych… Surfing może pomóc bohaterom przetrwać czas zmagania się ze śmiertelną chorobą. Przesuwające się przed oczami czytelnika obrazy w opowieści Aj Dungo generują emocje. Zatrzymane w kadrach fale stają się metaforą życia (Fale, K – 178511).

Czasami bohaterem historii staje się miasto, w którym polityczny zamęt krzyżuje się ze swobodą obyczajową, decydując o jego dynamice. Młodzi studenci sztuk pięknych przeżywają artystyczne wyzwolenie. Ubodzy członkowie bojówek wsłuchują się w głosy nazistowskich przywódców lub opowieści o robotniczych bohaterach (Berlin: miasto kamieni, K – 173718).

Audubon: na skrzydłach świata (K – 178461) to opowieść o człowieku, kierowanym ideą. Pragnął namalować wszystkie ptaki Ameryki. Stworzył arcydzieło, na które składa się 435 akwareli. Audubon to jednak postać paradoksalna. Kochał ptaki… i mordował je, aby uwiecznić na obrazie. W jednej ze scen komiksu pokazuje żonie parę rzadkich dzięciołów, aby po chwili leżały one u jego stóp. Jego udziałem staje się jednak wyjątkowe przeżycie, które utrwalono na kartach książki. Staje się świadkiem nieustającego, kilkudniowego przelotu gołębi z ich piskiem i krzykiem.

poleca: Patrycja Binięda